1.1 ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย

1.1 ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับกฎหมาย
การแบ่งประเภทของกฎหมายความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมาย
  1. ลักษณะของกฎหมาย
  • ต้องมาจากรัฏฐาธิปัตย์
  • เป็นข้อบังคับใช้ได้ทั่วรัฐ
  • ใช้กำหนดพฤติกรรมของมนุษย์
  • มีผลบังคับใช้ได้ทั่วไป
  • มีผลบังคับใช้ได้ตลอดไป
  • มีสภาพบังคับ
  1. “ความไม่รู้กฎหมาย ไม่เป็นข้อแก้ตัว” คือ เมื่อทำผิดกฎหมาย จะอ้างว่าไม่รู้ว่ามีกฎหมายบัญญัติไว้ไม่ได้
ระบบกฎหมาย
  1. ระบบ Civil Law
  • “กฎหมายลายลักษณ์อักษร” หรือ “ระบบประมวลกฎหมาย”
  • ตัดสินคดีโดยยึดตัวบทกฎหมายเป็นเกณฑ์
  • คำพิพากษาไม่ใช่ที่มาของกฎหมาย (แต่เป็นตัวอย่างของการใช้กฎหมาย)
  • เช่น ไทย ญี่ปุ่น ฝรั่งเศส เยอรมนี อิตาลี สเปน สวิตเซอร์แลนด์
  1. ระบบ Common Law
  • “กฎหมายจารีตประเพณี”
  • ถือว่าคำพิพากษาของศาลและจารีตประเพณีเป็นที่มาของกฎหมาย
  • ตัดสินตามคำพิพากษาของศาลคดีก่อนๆ
  • เช่น อเมริกา อังกฤษ ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์
ประเภทของกฎหมาย
  • ตามรูปแบบ : กฎหมายลายลักษณ์อักษร, กฎหมายไม่เป็นลายลักษณ์อักษร
  • ตามความสัมพันธ์คู่กรณี : กฎหมายเอกชน, กฎหมายมหาชน
  • ตามหน้าที่ (วิธีการใช้) : กฎหมายสารบัญญัติ, กฎหมายวิธีสบัญญัติ
  • ตามแหล่งกำเนิด : กฎหมายในประเทศ, กฎหมายระหว่างประเทศ
  • ตามสภาพบังคับ : กฎหมายแพ่ง, กฎหมายอาญา
  • ตามวิธีบัญญัติ (ความมุ่งหมาย) : กฎหมายตามเนื้อความ, กฎหมายตามแบบพิธี
กฎหมายระหว่างประเทศ
  • คู่กรณีระหว่างรัฐกับรัฐ
  • เช่น การส่งผู้ร้ายข้ามแดน การประกาศสงคราม การรักษาสันติภาพ เรื่องอาณาเขต
กฎหมายเอกชน
– คู่กรณีระหว่างบุคคลกับบุคคล หรือบุคคลกับนิติบุคคล แบ่งเป็น
  1. กฎหมายแพ่ง (เกี่ยวกับสิทธิหน้าที่ของเอกชน)
  2. กฎหมายพาณิชย์ (เกี่ยวกับการค้าและธุรกิจ)
  3. กฎหมายพิจารณาความแพ่ง (ข้อบังคับการดำเนินคดีทางแพ่ง)
กฎหมายมหาชน
  • คู่กรณีระหว่างรัฐกับเอกชน แบ่งเป็น
  1. กฎหมายรัฐธรรมนูญ
  2. กฎหมายปกครอง
  3. กฎหมายอาญา
  4. กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งและอาญา
  5. พระธรรมนูญศาลยุติธรรม
  6. กฎหมายสารบัญญัติ
  • กำหนดเรื่องสิทธิ หน้าที่ ความรับผิดชอบของบุคคล
  • เช่น กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ กฎหมายอาญา
  1. กฎหมายวิธีสบัญญัติ
  • เป็นส่วนของกระบวนการที่จะบังคับให้เป็นไปตามกฎหมายสารบัญญัติ
  • เช่น กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา
การจัดทำกฎหมาย
  1. หน่วยงานที่จัดทำกฎหมาย
  • องค์กรพิเศษ – เช่น ส.ส.ร.
  • ฝ่ายนิติบัญญัติ – กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ พระราชบัญญัติ ประมวลกฎหมาย
  • ฝ่ายบริหาร – พระราชกำหนด พระราชกฤษฎีกา กฎกระทรวง
  • องค์การท้องถิ่น
  1. พระราชบัญญัติ
 (ผู้เสนอร่าง)
  • คณะรัฐมนตรี
  • สส. ไม่น้อยกว่า 20 คน
  • ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้ง 10,000 คนขึ้นไป
  • ศาลหรือองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ
(ผู้พิจารณา) – รัฐสภา
(ผู้ตรา) – พระมหากษัตริย์
  1. พระราชกำหนด
(กรณี)
  1. เรื่องฉุกเฉินต่อความมั่นคงปลอดภัยของประเทศ
  2. เรื่องเกี่ยวกับภาษีอากรเงินตราที่ต้องพิจารณาโดยด่วนและลับ
(ฐานะ) – “กฎหมายชั่วคราว” (หลังจากประกาศใช้แล้วต้องส่งให้รัฐสภาอนุมัติ)
(ผู้เสนอร่าง) – รัฐมนตรี
(ผู้พิจารณา) – คณะรัฐมนตรี
(ผู้ตรา) – พระมหากษัตริย์
  1. พระราชกฤษฎีกา
(กรณี) – กำหนดรายละเอียดกฎหมายแม่บท เช่น เรียกประชุมรัฐสภา ยุบสภา
(ฐานะ) – ต่ำกว่าพระราชบัญญัติและพระราชกำหนด
(ผู้เสนอร่าง) – รัฐมนตรี
(ผู้พิจารณา) – คณะรัฐมนตรี
(ผู้ตรา) – พระมหากษัตริย์






ที่มา https://lipzaza852.wordpress.com/

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น